Σύντομη αναφορά στο συγγραφικό έργο του Π. Χατζηαλεξάνδρου

      Συνοπτική παρουσίαση της γραφής του Πάτροκλου Χατζηαλεξάνδρου

γράφει ο Γιώργος Σ. Κόκκινος

Για την Ποιητική του Πάτροκλου Χατζηαλεξάνδρου μπορώ να εκθέσω πολλά πράγματα και θα το πράξω κατόπιν, αφού εκθέσω όμως σε εσάς ένα μικρό απόσπασμα των κειμένων του. 

Για να δούμε πως ο ίδιος ο συγγραφέας και ποιητής, ορίζει πρωτίστως τι είναι ‘’Ποιητική’’.

‘’.. Η Ποίηση είναι γένους θηλυκού. Μάλιστα! Ένα νεαρό, ροδομάγουλο, ζουμπουρλούδικο, μικρό, επαρχιωτόπουλο, άμαθο σχετικά, ευκολόπιστο, απονήρευτο, πανέμορφο -με τον τρόπο του-, γλυκύτατο, σχεδόν πάντα χαμογελαστό, με πολύ μακριά, λυτά μαλλιά, μιας και στο τόπο της έχει πάντα Άνοιξη-Καλοκαίρι..’’ … ‘’ Η Ποίηση λοιπόν, συνήθως περπατά στην αμμουδερήν ακρογιαλιά, ξυπόλητη, κρατώντας στο αριστερό της χέρι τα πεδιλάκια και με το δεξί την άκρη του φουστανιού της, που έτσι κι αλλιώς δεν είναι δα και πολύ μακρύ, ίσα με κάτω από το γόνατο. Περπατά λοιπόν, ίσα-ίσα, κει που το κύμα φιλεί την άμμο κι η θαλάσσια αύρα, της ανακατώνει τα μαλλιά..’’

‘Έχοντας περάσει από ένα στάδιο κατάθλιψης το 2001, που τον οδήγησε να γράψει ένα σχετικό κείμενο στη στήλη ‘’Δοκίμια’’ της Λογοτεχνικής του κοινότητας το Περί-Γραφής, αναλύοντας τις εσφαλμένες βοήθειες, τα λάθος στηρίγματα και τις λανθασμένες κινήσεις που κατά την περίοδο της κατάθλιψης συνήθως αποτελούν τροχοπέδη για τους περισσότερους που έχουν βρεθεί σε παρόμοια θέση, συμπερασματικά καταλήγει πως ‘’.. πρώτα χρειάζεται η αποδοχή πως έχουμε πρόβλημα κι η συνειδητοποίηση του μεγέθους του, κι έπειτα χωρίς πανικό να σκεφτούμε και να βρούμε σταθερά κρατήματα και πατήματα..’’

Κάποια στιγμή, βγήκε στα γνώριμα μέρη του να κάνει έναν περίπατο στο δάσος κι έχασε, όπως μας εξιστορεί ο ίδιος, την αίσθηση του χρόνου και της απόστασης που είχε διανύσει…

‘’.. Το μόνο δύσκολο λοιπόν, είναι να βρεθεί αυτός ο Από-Μηχανής Θεός! Εδώ αν μου επιτρέπετε, έχω να κάνω μερικές χρήσιμες θαρρώ, υποδείξεις! Μπορείτε να επιφορτίσετε μ' αυτό το δύσκολο ρόλο, ένα αγαπημένο σας πρόσωπο. Προσοχή όμως! Αυτό το πρόσωπο να 'ναι υπεύθυνο και να επιχαίρει της απολύτου λατρείας κι εμπιστοσύνης σας (όχι σα τη πρώην μου)..’’ … ‘’ Εν τω μεταξύ, δεν έχω δα και τόση διάθεση κι όρεξη, όπως παλιότερα. Όχι, μη φανταστεί κανείς τρομερά πράματα, απλά έχει πέσει το ενδιαφέρον μου για τη ζωή, αλλά μιας κι είμαι εξαιρετικά φοβητσιάρης για να θέσω τέρμα στη ζωή μου, καμώνομαι πως ζω, καμώνομαι πως φλερτάρω με το θάνατο κι ο καιρός περνά χαρωπά…’’

Για τον Πάτροκλο Χατζηαλεξάνδρου ένας απλός, κοινός αντάπτορας δύναται να καταστεί λογοτεχνικό εύρημα συνθέτοντας ένα ολόκληρο κείμενο περί του ανθρωπίνου λάθους και την συσχέτιση που μπορεί να έχουν οι τυχαίες συγκυρίες αναμεταξύ τους, την κατάλληλη όμως χρονική στιγμή ‘’..κάθε γεγονός, όσο άσχετο κι αν μας φαίνεται, μπορεί να 'ναι σημαντικό κι ότι με κάποιο περίεργο τρόπο δύναται να συνδέεται με ένα σωρό άλλα πράγματα..’’

‘’Η λέξη adaptor επιδέχεται πάρα πολλές ερμηνείες.
Είτε σαν ακριβής μετάφραση, είτε ως συνώνυμη παράφραση, είτε κυριολεκτικά, είτε μεταφορικά.
Παρακάτω, θα παραθέσω μερικές από αυτές. Ίσως να υπάρχουν κι άλλες:

Εξομοιωτής.
Συζεύκτης.
Προσαρμογέας.
Εφαρμογέας.
Συμπλέκτης.
Μετασχηματιστής.
Συνδετήρας ανόμοιων επιφανειών.
Μετατροπέας.
Εξομαλυντής.

... κι ένα σωρό άλλες λέξεις δεκτές.
Πάντα όμως, η ουσία κι η δουλειά που κάνει, είναι να συνδέει δύο ή περισσότερα πράγματα μεταξύ τους.
Χωρίς αυτόν, θα 'τανε τρομερά δύσκολο ως αδύνατο να συνδεθούν.
Κι αυτό γιατί τα προς σύνδεση, αυτά πράματα, δεν έχουν κοινά.
Αυτή η χρήση, δεν είναι πάντα επιθυμητή, ωστόσο, όποτε συμβαίνει, είναι ορατή..’’

Έχοντας περάσει από μια γκάμα μοτίβων και από μια πληθώρα μορφών τεχνικής ποιητικού στίχου [ έμμετρα, δοκίμια (πεζό-ποιήματα ή διαρκή ευθυμοδοκίμια όπως τα ονομάζει καθώς κατά καιρούς προσθέτει ή αφαιρεί νέα στοιχεία και γιατί έχουνε χαρακτήρα χιουμοριστικό), ακροστιχίδες, σουρεαλιστικά, παρωδίες, χιουμοριστικά ] άλλοτε με λυρισμό κι άλλοτε με βαθυστόχαστο χιούμορ (σαρκασμό κι αυτοσαρκασμό), αποτυπώνει θα λέγαμε με μια δική του πρωτότυπη έκφραση σε έναν καμβά, εικόνες του φανταστικού κόσμου μετουσιωμένες από ανθρώπινα συναισθήματα που ρέουν αβίαστα και ήρεμα στο χαρτί.

‘’τί κρίμα να τη λεν κορίνα/ όταν ο Ήλιος χαμογελά στα Κρίνα/ κι οι Λέξεις θυμο-νιές τσαλαβουτάνε/ στο λούκι του θνητού ονόματός της..’’ .. ‘’όμως στ' αλήθεια, θα 'σαι η κορίνα/ που μάτωσε πάνω στις όχθες του κλαβιέ/ που μέτρησεν επ-ακριβός τη θειά-Σελύνει/ και που τη βρήκε λήγει... Ω κορίνα!’’

‘’Με τη κακιά τη Μάγισσα επάλεψα, στη Νύχτα/ Πέντε φορές τη ξάπλωσα αλλά χαμένος βγήκα/ Τα τρομερά τα βότανα, τα ξόρκια και τις μπόλιες/ να πολεμώ δε βάσταξα κι έπεσα σκοτωμένος’’ .. ‘’Με των φτερών το παίξιμο δροσίζει μια καρδούλα/ Με των ποδιών το πιάσιμο φιλεί γλυκά τη σάρκα/ Με τη μικρούλα της ματιά τυλίγει τη θωριά μου/ Με τη ψιλή φωνούλα της  'στορεί το θάνατό μου..’’

‘’..Τα κοράκια στο μούγχρωμα λίγο πριν το στενό
Θάρρος ή αλήθεια
Θάρρος για να πω την αλήθεια
Ποιός είναι ο φονιάς
Δε τον είδα, ήταν τα κοράκια...
Μπορώ να περιπουγράψω
Δεν είδα γιατί νύχτωνε...
Φίλα άστρα, φίλα μου τ' άστρα -αν τα δεις-
Φίλα ω φίλα άστρα
"...ξυνερώσα μοι, παράπεμψον..."

Βράχηκε το χαρτί
Μα το μελάνι έγινε σα πινελιά VanGogh
Εκεί λίγο πιο πάνω απ΄τα κοράκια
"... Κύπρις, έκδοτον άγει..."
Ο Dali μιλά κι από το στόμα του βγαίνουν μυρμήγκια
Στρεβλά πλην αλάνθαστα ρολόγια
Τικ-Τακ
Βράδυ στην άκρη του κόσμου...’’

Κάποιες φορές η προσωπική του φωνή, ο λυρισμός κι ο υπερρεαλισμός, η δική του προσωπική χροιά στην ποιητική του γραφή διαφαίνεται και μέσα από πεζά κείμενά του:

‘’..έλυσε στο δρόμο του ένα σωρό πανδύσκολους γρίφους, πάλεψε με θεριά και με καταιγίδες, πέρασε κάμπους, βουνά και καταρράκτες, κολύμπησεν άγρια ποτάμια, συχνά ακολουθώντας πενιχρές ενδείξεις από τ' όραμά του και μετά πολύ κόπο, παιδεμό, στερήσεις δέκα ετών, έφτασε και διέσχισε με χίλια βάσανα το Μαγεμένο Δάσος που του φάνηκεν ατέλειωτο, μα στην άκρη του, πάνω στον απόκρημνο λόφο..’’ .. ‘’Η χλαπαταγή του καβγά τους μεγάλωνε ολοένα και περισσότερο, τα ουρλιαχτά τους σπάζανε την ησυχία..’’

‘’..το πάρκο λούστηκε μ' ασημένιο, λαμπερό, πλούσιο φως. Κοντοστάθηκα και κοίταξα ψηλά, χάζεψα με τη θέα της Κυράς της Νύχτας… "Πανσέληνος" σκέφτηκα, "έτσι εξηγείται η περίεργη διάθεσή μου"..’’ .. ‘’Κατέβασα το βλέμμα μου, ευχάριστα έκπληκτος και συνέχισα το σουρτό νωχελικό βάδισμά μου..’’

Το διάχυτο από ερωτισμό ύφος κι ο αφηγηματικός τρόπος που διανθίζουν την ποιητική του, μεταφέρουν ολοζώντανες τις εικόνες στον αναγνώστη που έρχεται σε επαφή με στίχους του.

‘’Γεύομαι τη σάρκα σου/ Στάζουν στον ουρανίσκο σταγόνες που τρέφουν τις προσδοκίες σου/ Μεθώ από τις αλμυρές αλκόολες/ Πλημμυρίζουν τα χείλια λέμφους/ Εκρήγνυμαι μέσα σου σπάζοντας σε πολλαπλά είδωλα/ Στάζουν στο στέρνο μου και βάφουν το εφηβαίο σου/ Ποτίζουν τις αλέες των αισθήσεων/ Στραφταλίζουν πάνω στο κορμί σου..’’

Έχοντας ασχοληθεί εξίσου καλά με τη στιχουργική έχει στο ενεργητικό του σημαντικό αριθμό από μαντινάδες:

‘’ Οι Ώρες είναι Κάγκελα κι ο Χρόνος Φυλακή μου.
       Ζεστό Ψωμί τα Χείλη σου, Γλυκειά Ανταμοιβή μου.

Ρέει νεράκι δροσερό στο κόρφο που λατρεύω
       και σα διψάσω, αχόρταγα, εκείνονε γυρεύω.

Ρίξτε κοπέλλες τα μαλλιά κι εσείς οι νιοι, μαντήλια.
       Σα που χαροπαντρεύομαι, να σκάσει από τη ζήλεια.

Χαρτί και πένα πολεμώ, να στείλω σου μι' αράδα,
       μα τω χεριώ το τρέμουλο, τη κάμει μαντινάδα.

Χτίζουν φωλιές τα λόγια σου, στους τοίχους της καρδιάς μου
       σα ταξιδιάρικα πουλιά, φίλοι της μοναξιάς μου!’’

Ολοκληρώνοντας αυτή τη συνοπτική παρουσίαση του έργου του Πάτροκλου Χατζηαλεξάνδρου, θα ήταν παράληψη να μην αναφέρω την συνεισφορά και την παρακαταθήκη του σε παραμύθια, σε μεταφράσεις ποιητικών έργων, καθώς και σε κείμενα που αφορούν τη ζωή και το έργο Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών όπως του Γιαννούλη Χαλεπά, τον Ερρίκο Ίψεν και τον Ίταλο Καλβίνο που οι αναγνώστες μπορούν να αναζητήσουν στις αντίστοιχες κατηγορίες του περιοδικού Περί-Γραφής.

Κι όπως ο ίδιος έχει γράψει στο κείμενό του ‘’Επίλογος’’ (ή Τέλος Εποχής):

‘’..κάπως έτσι σκέφτηκα να ..."τραβήξω" την ιδέα και παράλληλα να μη κάθομαι και να λουφάρω,  μέχρι αυτή να δεήσει να κατέλθει! Το μόνο κακό ήταν που είμαι σε όλα μου, τελειομανής κι έτσι ήθελα, ο επίλογός μου να 'χει κι αυτός τις ...προδιαγραφές του κι όσο δεν είχα θέμα... τόσο και αυτό ήταν δύσκολο..’’ … ‘’Όμως αν πάρει κανείς φόρα, δε τον σταματά τίποτα κι έτσι μου κατέβηκε η αμέσως επόμενη, πανέξυπνη ιδέα: να κάνω τον επίλογό μου μεταφέροντας όλους αυτούς τους ...προβληματισμούς μου!’’

‘’..Άρχισα να μεταφέρω, λοιπόν, όλα όσα μέχρι εδώ διαβάσατε και σκάλωσα πάλι, μιας κι εξακολουθούσα να θέλω θέμα και τίτλο! Είχα αρχίσει να απελπίζομαι και τελικά
εκνευρίστηκα τόσο που ...το πήρα απόφαση να σταματήσω και μάλιστα ...θεαματικά! Έγραψα με κεφαλαία γράμματα:

ΤΕΛΟΣ ΠΙΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΠΟΥ ΥΠΕΦΕΡΑ ΚΥΝΗΓΩΝΤΑΣ ΧΙΜΑΙΡΕΣ

 και παράτησα χαρτιά και μολύβια και βγήκα να πάρω αέρα…’’

                                  Βιογραφικό:

Γεννήθηκε 4 Αυγούστου στη Ν. Σμύρνη, μέχρι τα 5 σχεδόν έμεινε στη Δάφνη αλλά μετά και σχεδόν μόνιμα έμεινε στη Παλαιά Φώκαια.

Εκεί πέρασε τις πρώτες σπουδές και τελειώνοντας τη θητεία πιάνει δουλειά στο ΑΙΓΑΊΟΝ στη κλωστοϋφαντουργία, έτσι στα 25 ξαναπηγαίνει να παρακολουθήσει σχετικό τεχνικό λύκειο και περνά στα ΤΕΙ Πειραιά/Κλωστ/γίας. Τέλειωσε καθώς ήδη εργαζότανε στον κλάδο, έχοντας ήδη νυμφευτεί κι αποκτήσει τους 2 γιους -αργότερα απέκτησε άλλον ένα.
Ο κλάδος ως γνωστόν κατέρρευσε κι έκτοτε έκανε πολλές δουλειές διαφόρων ειδών.
Το πάθος του γραψίματος και του διαβάσματος το είχε παιδιόθεν, στην αρχή έστηνε στο μυαλό ολάκερες ιστορίες... αργότερα τις έβαζε και στο χαρτί. Συγκέντρωνε βιβλία από τα 13 μέχρι τα 52 όπου σταμάτησε έχοντας κοντά 3000.
Το 1995 ασθένησε σοβαρά από αυτοάνοση νόσο που όμως γρήγορα κατάφερε να ελέγξει.

Το 2001 βγήκε το διαζύγιό του και πέρασε μια σοβαρή κατάθλιψη που κι αυτή σύντομα κατάφερε να τη θεραπεύσει μονάχος του.
Το 2004 σκέφτηκε να στήσει ένα διαδικτυακό χώρο όπου να φιλοξενεί τα δικά του κείμενα, ποιήματα, δοκίμια κλπ, επίσης όλων όσων του στέλναν, αλλά παράλληλα εκτός αυτών, να βάζει μέσα κι αγαπημένα από όλες τις τέχνες που μπορούν να παρουσιαστούν -πράγμα που ξεκίνησεν επίσημα 2 Σεπτέμβρη του ίδιου χρόνου. Σήμερα πλησιάζει 15ετία ζωής κι ακόμα προσπαθεί να του βάζει όσο το δυνατόν περισσότερα κι όμορφα πράγματα, χωρίς να σκέφτεται κόπο, κόστος κλπ.

Τώρα κατοικεί από το Μάρτη του 2017 στη πλατεία Γκύζη!